TẬP LÀM VĂN – KỂ LẠI LỜI NÓI, Ý NGHĨ CỦA NHÂN VẬT

I – Nhận xét

1. Tìm trong truyện Người ăn xin, viết lại :

a) Những câu kể lại ý nghĩa của cậu bé

b) Câu kể lại lời nói của cậu bé

2. Lời nói và ý nghĩ của cậu bé nói lên điều gì về cậu ?

3. Lời nói và ý nghĩ của ông lão ăn xin trong hai cách kể sau đây có gì khác nhau ?

a) – Cháu ơi, cảm ơn cháu !Như vậy là cháu đã cho lão rồi. Ông lão nói bằng giọng khàn đặc.

b) Bằng giọng khản đặc, ông lão cảm ơn tôi và nói rằng như vậy là tôi đã cho ông rồi.

II – Luyện Tập

1. Hãy tô đậm lời dẫn trực tiếp, gạch một gạch dưới lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn sau :

Ba cậu bé rủ nhau vào rừng. Vì mải chơi nên các cậu về khá muộn. Ba cậu bàn nhau xem nên nói thế nào để bố mẹ khỏi mắng. Cậu bé thứ nhất định nói dối là bị chó sói đuổi.

Cậu thứ hai bảo :

–  Còn tớ, tớ sẽ nói là đang đi thì gặp ông ngoại.

–  Theo tớ, tốt nhất là chúng mình nhận lỗi với bố mẹ. Cậu thứ ba bàn.

2. Chuyển lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn trực tiếp :

Lời dẫn gián tiếp

Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo bèn hỏi bà hàng nước xem trầu đó ai têm.

Bà lão bảo chính tay bà têm.

Vua gặng hỏi mãi, bà lão đành nói thật là con gái bà têm.

Lời dẫn trực tiếp

M : Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo bèn hỏi bà hàng nước :

–  Trầu này ai têm, bà lão ?

………………………………

………………………………

3. Chuyển lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn gián tiếp: 

TRẢ LỜI:

I – Nhận xét

1. Tìm trong truyện Người ăn xin, viết lại :

a) Những câu ghi lại ý nghĩ của cậu bé

– Chao ôi ! Cảnh nghèo đói đã gặm nát con người đau khổ kia thành xấu xí biết nhường nào.

– Cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được chút gì của ông lão.

b) Câu ghi lại lời nói của cậu bé

–   Ông đừng giận cháu, cháu không có gì để cho ông cả.

2. Lời nói và ý nghĩ của cậu bé nói lên điều gì về cậu ?

–  Lời nói và ý nghĩ của cậu bé cho thây cậu bé là một người nhân hậu, giàu tình thương người.

3. Lời nói và ý nghĩ của ông lão ăn xin trong hai cách kể sau đây có gì khác nhau ?

a) – Cháu ơi, cảm ơn cháu ! Như vậy là cháu đã cho lão rồi.

Trong cách kể này lời nói và ý nghĩ của ông lão được dẫn trực tiếp và nguyên văn.

b) Bằng giọng khản đặc, ông lão cảm ơn tôi và nói rằng như vậy là tôi đã cho ông rồi.

Trong cách kể này lời nói và ý nghĩ của ông lão được thuật lại gián tiếp qua nhân vật xưng “tôi”

II  – Luyện tập

1. Hãy tô đậm lời dẫn trực tiếp, gạch một gạch dưới lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn sau :

Ba cậu bé rủ nhau vào rừng. Vì mải chơi nên các cậu về khá muộn. Ba cậu bàn nhau xem nên nói thế nào để bố mẹ khỏi mắng. Câu bé thứ nhất đinh nói dối là bị chó sói đuổi.

Cậu thứ hai bảo :

– Còn tớ, tớ sẽ nói là đang đi thì gặp ông ngoại:

– Theo tớ, tốt nhất là chúng mình nhận lỗi với bố me. – Cậu thứ ba bàn.

2. Chuyển lời dẫn gián tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn trực tiếp :

Lời dẫn gián tiếp:

Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo bèn hỏi bà hàng nước xem trầu đó ai têm.

Bà lão bảo chính tay bà têm.

Vua gặng hỏi mãi, bà lão đành nói thật con gái bà têm.

==> Lời dẫn trực tiếp: 

Vua nhìn thấy những miếng trầu têm rất khéo hỏi bà hàng nước 

–    Xin cụ cho ta biết ai đã têm những miếng trầu này.

Bà lão bảo :

–    Tâu bệ hạ, trầu do chính tay già têm đấy ạ.

Nhà vua gặng hỏi mãi cuối cùng bà lão bèn thật thà nói .

–   Thưa, trầu do con gái già têm.

3. Chuyển lời dấn trực tiếp trong đoạn văn sau thành lời dẫn gián tiếp :